Η συγκέντρωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα έχει φτάσει στα υψηλότερα επίπεδα στην ιστορία σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, γεγονός που ενισχύει τους φόβους ότι η κλιματική αλλαγή θα αρχίσει να βγαίνει εκτός ελέγχου.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες του παρατηρητηρίου Μάουνα Λόα της Χαβάης, τα επίπεδα του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στα 387 μέρη ανά εκατομμύριο (ppm), περίπου 40% πιο πάνω από την εποχή της Βιομηχανικής Επανάστασης και στο υψηλότερο σημείο τα τελευταία 650.000 χρόνια.

Τα σχετικά νούμερα, που έχουν αναρτηθεί στο δικτυακό τόπο του Εθνικού Ωκεανογραφικού και Ατμοσφαιρικού Ινστιτούτου των ΗΠΑ, επιβεβαιώνουν ότι το διοξείδιο του άνθρακα, το κυριότερο αέριο που ευθύνεται για το φαινόμενο του θερμοκηπίου, συγκεντρώνεται στην ατμόσφαιρα με ταχύτερους ρυθμούς από το αναμενόμενο.

Η μέση ετήσια αύξηση για το 2007 ήταν 2,14 ppm. Πρόκειται για την τέταρτη χρονιά μέσα στις έξι προηγούμενες, που η άνοδος ξεπέρασε τα 2 ppm. Από το 1970 έως το 2000 η συγκέντρωση αυξανόταν περίπου μέχρι και 1,5 ppm σε ετήσια βάση αλλά από το 2000 και μετά το νούμερο αυτό έφτασε στο 2,1 ppm.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι ο πλανήτης αρχίζει να χάνει τη φυσική του ικανότητα να απορροφά δισεκατομμύρια τόνους διοξειδίου του άνθρακα που αυξάνονται με τους τρέχοντες ρυθμούς.

Τα κλιματικά μοντέλα υποθέτουν ότι οι μισές από τις μελλοντικές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θα απορροφηθούν εκ νέου από τα δάση και τους ωκεανούς, αλλά τα τελευταία στοιχεία υποδεικνύουν ότι πρόκειται για μια εκτίμηση αρκετά αισιόδοξη.

Εάν η συγκέντρωση διοξειδίου του άνθρακα συνεχίζει να διατηρείται σε αυτά τα επίπεδα, αυτό σημαίνει ότι οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να μειωθούν περισσότερο από τις σημερινές προβλέψεις, ώστε να αποφευχθεί η περαιτέρω άνοδος της θερμοκρασίας, εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου.

«Παρ όλη τη συζήτηση, η κατάσταση χειροτερεύει. Τα επίπεδα των αερίων του θερμοκηπίου συνεχίζουν να αυξάνονται και το ποσοστό αυτής της ανόδου επιταχύνεται. Αν δεν κάνουμε κάτι τώρα για τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών, αυτές θα επιταχύνονται», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Μάρτιν Πάρι, αντιπρόεδρος της Διακυβερνητικής Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Κλίμα.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα «ΗΜΕΡΗΣΙΑ» στις 14 Μαΐου 2008


ΣΧΟΛΙΟ: για τους οφθαλμοπόρνους παρέχεται και το παρακάτω διάγραμμα ως βοήθημα

Εξέλιξη της συγκέντρωσης του διοξειδίου του άνθρακα στη γήινη ατμόσφαιρα

Ο σημερινός κόσμος βρίσκεται αντιμέτωπος με έναν «ηράκλειο άθλο», να προστατεύσει την πανίδα και τη χλωρίδα του πλανήτη από τις κλιματικές αλλαγές και τη ρύπανση, δήλωσε ο υπουργός Περιβάλλοντος της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ, κηρύσσοντας την προηγούμενη εβδομάδα την έναρξη της διάσκεψης του ΟΗΕ με θέμα τη βιοποικιλότητα.


Στη διάσκεψη, που πραγματοποιείται στη Βόννη και θα διαρκέσει δύο εβδομάδες, συμμετέχουν 4.000 εκπρόσωποι από 200 περίπου χώρες, οι οποίοι θα αναζητήσουν τρόπους για την επιβράδυνση των αυξανόμενων ρυθμών εξαφάνισης των ειδών από τη Γη.

Σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ, οι ανθρώπινες δραστηριότητες, ανάμεσα στις οποίες και αυτές που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, έχουν προκαλέσει τη σοβαρότερη απειλή για τα είδη που κατοικούν στον πλανήτη, από τότε που εξαφανίστηκαν οι δεινόσαυροι, πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια. Σήμερα εξαφανίζεται ένα είδος κάθε 20 λεπτά της ώρας περίπου, προειδοποιούν.

«Κατά τη γνώμη μου, οι κλιματικές αλλαγές και η απώλεια της βιοποικιλότητας αποτελούν τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο κόσμος», τόνισε ο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ στην εναρκτήρια ομιλία του. «Θα είναι ηράκλειος άθλος να οδηγηθεί η παγκόσμια κοινότητα και κάθε μεμονωμένη χώρα στο σωστό δρόμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη», πρόσθεσε, επισημαίνοντας ότι οι ρυθμοί εξαφάνισης των ειδών είναι εκατονταπλάσιοι έως χιλιαπλάσιοι από τους φυσιολογικούς.

Πηγή: Energia.gr

Η ΔΕΗ θα πληρώσει πιο ακριβά από κάθε άλλη εταιρεία ηλεκτρικού, με το 72% των μικτών κερδών της, το νέο σύστημα κατανομής ρύπων. Δεύτερος μεγάλος ζημιωμένος είναι ο επίδοξος συνεταίρος της ΔΕΗ, η RWE, που όμως θα πληρώσει μόνο με 30%. Ο λόγος είναι ότι και οι δύο στηρίζουν την παραγωγή τους σε ορυκτά στερεά καύσιμα. Σε λιγνίτη η πρώτη και λιθάνθρακα η δεύτερη.

Τα στοιχεία προκύπτουν από παρουσίαση που έγινε την περασμένη Παρασκευή στο Ευρωκοινοβούλιο για τις επιπτώσεις που θα έχει στις εταιρείες ηλεκτρισμού η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα δικαιώματα ρύπων. Σχετική μελέτη εκπόνησε το Τμήμα Γεωπολιτικής για την ενέργεια και τις πρώτες ύλες του Πανεπιστημίου Paris Dauphine (επικεφαλής καθηγητής Jan Horst Kepler) και παρουσίασε ο συνεργάτης του Τμήματος, Michel Cruciani.

Σύμφωνα με αυτά, από το 2013 η εφαρμογή του συγκεκριμένου συστήματος, που προβλέπει υποχρεωτική αγορά δικαιωμάτων ρύπων, θα σημάνει επιβάρυνση της βιομηχανίας παραγωγής ηλεκτρισμού με περισσότερα από 10 δισ. ευρώ το χρόνο.


Για την Ελλάδα τα πράγματα θα είναι αναλογικά χειρότερα, καθώς πάνω από το 65% της παραγωγής ηλεκτρισμού προέρχεται από λιγνίτη. Συγκεκριμένα, η μελέτη εκτιμά ότι η ΔΕΗ θα πρέπει να πληρώνει το 72% των μικτών κερδών της για αγορά δικαιωμάτων ρύπων και η γερμανική RWE έρχεται δεύτερη με 30%. Οι υπολογισμοί αυτοί έγιναν με τιμή 20 ευρώ ανά τόνο διοξείδιου του άνθρακα, τις κατανομές εκπομπών του 2006 και με προβολή της κερδοφορίας το 2013.

Σε περίπτωση που το κόστος αγοράς ρύπων διπλασιαστεί, κάτι που θεωρείται πολύ πιθανόν, η επιβάρυνση για τη ΔΕΗ δεν αποκλείεται να φτάσει και τα 2 δισ. ευρώ το χρόνο, ποσό που θα μεταφερθεί στην κατανάλωση μέσω των τιμολογίων.

Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο η λύση που προκρίνεται είναι οι μονάδες συνδυασμένου κύκλου με καύση φυσικού αερίου.


Πηγή: ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ


ΣΧΟΛΙΟ:

Δεν πέρασαν ούτε 3 μήνες από την ημέρα που ο απίθανος πρόεδρος της ΔΕΗ κ. Αθανασόπουλος έκανε τη βλακώδη δήλωση ότι το διοξείδιο του άνθρακα ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΡΥΠΟΣ αλλά συστατικό των αναψυκτικών (!!!).

Όμως πλέον Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ ΠΛΕΡΩΝΕΙ και η ΕΕ αποφασίζει ότι μετά το 2013 καταργείται η δωρεάν κατανομή δικαιωμάτων ρύπων και οι εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής θα υποχρεωθούν να αγοράζουν δικαιώματα για το σύνολο των ρύπων που εκπέμπουν.

Στη ΔΕΗ για την περίοδο 2008-2012 έχουν κατανεμηθεί περίπου 44 εκατ. τόνοι ρύπων διοξειδίων του άνθρακα, από ένα σύνολο σχεδόν 67 εκατ. ρύπων για όλη την χώρα. Η επιχείρηση έχει ως στόχο να μειώσει μέχρι το 2015 κατά 25% τις βεβαιωμένες εκπομπές ρύπων διοξειδίου του άνθρακα, δηλαδή στα 35 εκατομμύρια τόνους ρύπων διοξειδίου του άνθρακα. Ακόμη και στην περίπτωση κατά την οποία η ΔΕΗ θα φτάσει τον στόχο αυτό (που εγώ το βλέπω χλωμό) ήδη από το 2013, με κόστος κάθε δικαιώματος στα (χαμηλά) επίπεδα των 20 ευρώ, έχουμε να κάνουμε με ένα ποσό της τάξης των 700 εκατ. ευρώ τον χρόνο.


Βεβαίως οι προβλέψεις της Morgan Stanley κάνουν λόγο για μελλοντικές τιμές 40 € ανά τόνο CO2 στα χρηματιστήρια ρύπων λόγω της υψηλής ζήτησης που θα προκύψει (η αυξητική τάση φαίνεται και στο παραπάνω διάγραμμα), οπότε χαλαρά τότε η ΔΕΗ θα πλερώνει 1,5 δις ευρώ το χρόνο για δικαιώματα.

Φυσικά, το κόστος όλων των παραπάνω θα μετακυλιστεί στο καταναλωτή, δηλαδή όλοι μας θα πλερώνουμε στη ΔΕΗ αρκετές ΕΚΑΤΟΝΤΑΔΕΣ ΕΥΡΩ παραπάνω κάθε χρόνο για την ίδια κατανάλωση ρεύματος (πέρα από τη βρώμα που τρώμε από τους ρύπους της ΔΕΗ). Δηλαδή και κερατάς και δαρμένος ο Έλληνας καταναλωτής ... ΞΥΠΝΗΣΤΕΕΕΕΕ !!!

Η ΔΕΗ θα μπορούσε εδώ και χρόνια, γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, αφενός να κάνει λιγότερο ρυπογόνες τις υπάρχουσες μονάδες της εκσυγρονίζοντάς τες καθώς και να επενδύσει σε νέες λιγότερο ρυπογόνες μονάδες από φυσικό αέριο, αφετέρου να προγραμματίσει ΤΕΡΑΣΤΙΕΣ επενδύσεις σε ανανεώσιμη ενέργεια (αιολικά, φωτοβολταϊκά, βιομάζα κτλ) όπου δεν εκπέμπονται ρύποι. Επίσης το ΚΩΛΟΚΡΑΤΟΣ έπρεπε, αντί μονίμως να βάζει εμπόδια και τρικλοποδιές στις ιδιωτικές επενδύσεις σε ανανεώσιμη ενέργεια, να βοηθήσει με κίνητρα στην ταχύτατη ανάπτυξη τέτοιων επενδύσεων (όπως έχουν κάνει όλα τα σοβαρά ευρωπαϊκά κράτη...αλλά ξέχασα...όταν εμείς χτίζαμε τον Παρθενώνα αυτοί ζούσαν σε σπηλιές). Έτσι η ΔΕΗ θα μπορούσε αφενός να παράγει και αφετέρου να αγοράζει ανανεώσιμη ενέργεια μειώνοντας ραγδαία τους ρύπους της. Βεβαίως όλα τα παραπάνω δεν γίνονται από
ΚΑΡΕΚΛΟΚΕΝΤΑΥΡΟΥΣ ΑΜΑΘΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΟΥΣ που έχουν επικίνδυνα κακούς συμβούλους ούτε από περίεργους κομματικούς προέδρους τύπου ΠΑΛΑΙΟΚΡΑΣΑ & ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΥ.

Κλείνοντας, επειδή ποτέ δεν είναι αργά, η πρόταση προς ΑΠΑΝΤΕΣ
ΤΟΥΣ ΕΜΠΛΕΚΟΜΕΝΟΥΣ ΜΕ ΤΗ ΔΕΗ είναι μία: άμεσος σχεδιασμός και εκτέλεση ενός μεγάλου προγράμματος επενδύσεων σε καθαρή ενέργεια (από ΔΕΗ και ΙΔΙΩΤΕΣ), ώστε τα δισεκατομμύρια ευρώ που πρόκειται να δώσουν αύριο στα χρηματιστήρια ρύπων, να επενδυθούν ΣΗΜΕΡΑ στην καθαρή ενέργεια. Και επειδή ένα βασικό φιλοσοφικό αξίωμα λέει ότι "Ο ΒΛΑΚΑΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΡΟΒΛΕΠΤΟΣ" πάντα υπάρχει η πιθανότητα να γίνει η έκπληξη και να πραγματοποιηθεί η παραπάνω πρόταση, αν και μάλλον θα επιβεβαιωθεί ένα δεύτερο φιλοσοφικό αξίωμα που λέει " ΦΟΒΟΥ ΤΟΥΣ ΒΛΑΚΕΣ " ......... (πηγή των αξιωμάτων: «ΔΟΚΙΜΙΟ ΠΕΡΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΒΛΑΚΕΙΑΣ», C.M. CIPOLLA, Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 1997)




Τι είναι η αγριαγκινάρα;


Η αγριαγκινάρα (λατ. Cynara cardunculus, Αγγ. Cardoon ή Spanish thistle artichoke) είναι ένα πολυετές βαθύρριζο φυτό Μεσογειακής προέλευσης, καλά προσαρμοσμένο στις ξηροθερμικές συνθήκες της Ν. Ευρώπης. Το ύψος του φυτού μπορεί να φτάσει μέχρι 3 μέτρα.




Η εγκατάσταση της καλλιέργειας γίνεται με σπόρο. Η ανάπτυξή της αρχίζει με τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου και συνεχίζεται εκμεταλλευόμενη τις βροχές του χειμώνα και της άνοιξης μέχρι τις αρχές του θέρους όταν η υγρασία του εδάφους μειωθεί σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Τότε το υπέργειο τμήμα του φυτού αποξηραίνεται και μπορεί να συγκομισθεί ξηρό την περίοδο Ιουνίου-Αυγούστου. Με τις πρώτες βροχές του Οκτωβρίου παρατηρείται και πάλι ταχεία ανάπτυξη της αγριαγκινάρας που μέσα σε λίγες ημέρες θα έχει και πάλι καλύψει πλήρως το έδαφος, κοκ.



Λόγω του γεγονότος ότι η αγριαγκινάρα είναι η ίδια ισχυρό ζιζάνιο (εισβολέας) δεν επιτρέπει την ανάπτυξη άλλων ζιζανίων, ενώ σε μακροχρόνια πειράματα δεν εμφανίστηκαν ασθένειες και εχθροί του φυτού, κι έτσι η καλλιέργειά της μπορεί να επιτευχθεί χωρίς τη χρήση φυτοφαρμάκων.


Επίσης, η αγριαγκινάρα λόγω του πλούσιου ριζικού της συστήματος που εκμεταλλεύεται άριστα τους εδαφικούς πόρους, χρειάζεται λιγότερο άζωτο. Σε προηγούμενα πειράματα στο Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, πολύ υψηλές αποδόσεις πραγματοποιήθηκαν με μηδενικές λιπάνσεις μέχρι το τρίτο έτος της καλλιέργειας και μέχρι 5 μονάδες Ν μετά το τέταρτο έτος.

Η αγριαγκινάρα εκμεταλλεύεται άριστα τις χειμερινές βροχές και δίνει υψηλές αποδόσεις χωρίς άρδευση. Η απόδοση σε ξηρή ουσία κυμαίνεται από 1200-1600 κιλά σε μη αρδευόμενα χωράφια ενώ με 2-3 αρδεύσεις από τα μέσα Απριλίου μέχρι το τέλος Μαΐου (στην περίοδο αυτή η διαθεσιμότητα νερού είναι υψηλή σε πολλές περιοχές) οι αποδόσεις κυμαίνονται από 2.000-2.500 κιλά ξηρής ουσίας ανά στρέμμα, ενώ συχνά οι στρεμματική απόδοση φτάνει και τα 3.000 κιλά.

Πρέπει να τονιστεί ότι σε αντίθεση με άλλες καλλιέργειες, η καλλιέργεια της αγριαγκινάρας έχει πολύ μικρό κόστος παραγωγής.



Παραγωγή ενέργειας από αγριαγκινάρα

Από τη βιομάζα της αγριαγκινάρας μπορεί να παραχθεί μια ευρύτατη γκάμα ενεργειακών προϊόντων με καύση, πυρόλυση, υγροποίηση ή αεριοποίηση της βιομάζας. Έτσι μπορούν να παραχθούν όλων των ειδών τα βιοκαύσιμα (στερεά-υγρά-αέρια).

Υγρά βιοκαύσιμα: παραγωγή από την αγριαγκινάρα 2ης γενιάς βιοντήζελ μέσω τεχνολογιών Fischer-Tropsch και 2ης γενιάς κυτταρινική βιοαιθανόλη μέσω ενζυματικής υδρόλυσης της κυτταρίνης και ημικυτταρίνης σε σάκχαρα και αλκοολικής ζύμωσής αυτών.

Αέρια βιοκαύσιμα: παραγωγή βιοαερίου και βιο-υδρογόνου από αγριαγκινάρα. Η παραγωγή βιοαερίου γίνεται με μεθανική ζύμωση της βιομάζας και τελικό προϊόν της αναερόβιας μετατροπής της κυτταρίνης είναι μεθάνιο και CO2. Η όλη διεργασία γίνεται σε δύο αντιδραστήρες με τη βοήθεια μίγματος καλλιεργειών μικροοργανισμών (υδρολυτικά βακτήρια ή ενζύμα και μεθανογόνα βακτήρια). Η παραγωγή υδρογόνου γίνεται με βιολογική ή θερμοχημική μετατροπή. Στην πρώτη περίπτωση χρησιμοποιούνται βακτήρια ενώ κατά τη θερμοχημική μετατροπή γίνεται ανθρακοποίηση και αεριοποίηση της βιομάζας της αγριαγκινάρας.

Στερεά βιοκαύσιμα: η βιομάζα της αγριαγκινάρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε απευθείας για καύση και παραγωγή θερμότητας ή ηλεκτρισμού, είτε να μετατραπεί σε στερεά μορφοποιημένα βιοκαύσιμα (πελλέτες και μπριγκέτες) κατόπιν συμπίεσης. Οι πελλέτες είναι κατάλληλες για όλους τους καυστήρες, ενώ οι μπριγκέτες για μεγάλης ισχύος καυστήρες πάνω από 500 kW.


Διάφοροι τύποι πελλετών (αριστερά) και μπριγκέτων (δεξιά)


Ηλεκτροπαραγωγή: αναφορικά με την ηλεκτροπαραγωγή από βιομάζα αγριαγκινάρας, γενικά προτιμώνται τα συστήματα συμπαραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού γιατί επιτυγχάνουν υψηλούς βαθμούς απόδοσης της τάξης του 80-90% (απόδοση σε ηλεκτρισμό 30-34%). Η θερμότητα που παράγεται συνήθως χρησιμοποιείται για τηλεθέρμανση οικισμών. Χρησιμοποιούνται μικρής δυναμικότητας μονάδες ηλεκτροπαραγωγής (1-100 MW) διεσπαρμένες σε αγροτικές περιοχές, δηλαδή σε κοντινή απόσταση από την πρώτη ύλη.


Μονάδες παραγωγής ηλεκτρισμού με καύση βιομάζας


Η βιομάζα είτε χρησιμοποιείται για την παραγωγή ατμού και παράγεται ηλεκτρική ενέργεια με ατμοστρόβιλο, είτε αεριοποιείται και τα αέρια της καύσης παράγουν ηλεκτρική ενέργεια με αεριοστρόβιλο. Όπως αναφέρεται σε σχετικό άρθρο, ήδη σχεδιάζεται από ιδιώτες επενδυτές η δημιουργία πιλοτικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής από αγριαγκινάρα αρχικά στη Θεσσαλία και στη συνέχεια και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

Πρέπει να τονιστεί ότι, η παραγωγή βιοαερίου, η ηλεκτροπαραγωγή και η παραγωγή πελλετών και μπριγκετών από αγριαγκινάρα είναι άμεσα οικονομικά βιώσιμη και επικερδής με τις σημερινές τιμές του πετρελαίου, ενώ η παραγωγή υγρών βιοκαυσίμων θα γίνει οικονομικά βιώσιμη στο κοντινό μέλλον και του υδρογόνου μακροπρόθεσμα.


Πελλέτες: η καθαρότητα του ξύλου με την ευκολία του πετρελαίου

Η παραγωγή των πελλετών (pellets) γίνεται σε αντίστοιχες μονάδες επεξεργασίας. Οι πελλέτες (pellets) είναι μικρά κυλινδρικά τεμάχια συμπιεσμένης βιομάζας (στην περίπτωσή μας από αγριαγκινάρα) διαφόρων μεγεθών (π.χ. διαμέτρου 6 mm και μήκους 30 mm). Οι πελλέτες έχουν υγρασία 8-10 % (ειδικό βάρος περί τα 650 κιλά ανά κυβικό μέτρο) και θερμική αξία περί τα 19-21 MJ/kg, δηλαδή 2 κιλά πελλέτας ισοδυναμούν με λίγο λιγότερο από 1 λίτρο πετρελαίου.


Μονάδες παραγωγής πελλέτας

Η παραγωγή στερεών καυσίμων σε μορφή πελλέτας επιτρέπει διανομή και αποθήκευση των στερεών καυσίμων παραπλήσια με αυτή των υγρών καυσίμων και καθιστά δυνατή τη χρήση της αγριαγκινάρας και για οικιακή θέρμανση ή θέρμανση κτιρίων και άλλων εγκαταστάσεων όπως για παράδειγμα βιομηχανικών, πτηνοτροφικών ή θερμοκηπιακών μονάδων.



Για το σκοπό αυτό έχουν αναπτυχθεί και διατίθενται σε εμπορική κλίμακα οικιακές θερμάστρες, ενεργειακά τζάκια και καυστήρες πελλέτας για κεντρική θέρμανση.




Μια νέα πρόταση για την Ελληνική γεωργία

Όπως προαναφέρθηκε, η αγριαγκινάρα είναι ένα πολυετές φυτό (10-12 χρόνια) με μεγάλη παραγωγή βιομάζας και ελάχιστες απαιτήσεις. Μπορεί να καλλιεργηθεί σε ξηρικά ή άγονα χωράφια με απόδοση 1.200–1.600 κιλά ξηρής βιομάζας/στρέμμα όσο και σε ποτιστικά χωράφια με απόδοση που ξεπερνά τα 2.000–2.500 κιλά ξηρής βιομάζας /στρέμμα. Δεν απαιτεί μεγάλες ποσότητες λιπασμάτων (7 μονάδες αζώτου μετά τον τρίτο χρόνο) και καθόλου ζιζανιοκτόνα, διότι το ίδιο το φυτό είναι ισχυρό ζιζάνιο (εισβολέας).

Η παραγωγή της μπορεί να ξεκινήσει άμεσα από τους Έλληνες αγρότες διότι υπάρχει μεγάλη ζήτηση από χώρες της Ευρώπης σε πελλέτα με πολύ καλή τιμή (περίπου 180-200 ευρώ/τόνο) με τις σημερινές τιμές πετρελαίου. Στη Θεσσαλία μάλιστα έχουν ήδη εγκατασταθεί οι πρώτες βιομηχανικές μονάδες παρασκευής πελλέτας από διάφορα είδη βιομάζας.

Οι πρώτες εκτιμήσεις της τιμής βιομάζας για τον παραγωγό, με την σύμφωνη γνώμη των βιομηχάνων, μπορεί να κυμανθεί γύρω στα 6-7 λεπτά/κιλό. Άρα καθαρό εισόδημα για τον παραγωγό 72 – 150 ευρώ/στρέμμα χωρίς να συνυπολογίζονται τα ενεργοποιούμενα δικαιώματα και οι επιδοτήσεις. Για πρώτη φορά ο παραγωγός θα συνδέσει την τιμή του προϊόντος με τις τιμές του πετρελαίου, ενώ μέχρι τώρα ήταν συνδεδεμένα μόνο τα έξοδα του.

Η καλλιέργεια αγριαγκινάρας σε μεγάλη κλίμακα (π.χ. 2 εκατ. στρέμματα) θα λειτουργήσει ως καταλύτης και για τις υπάρχουσες καλλιέργειες (μικρότερη παραγωγή, άρα μεγαλύτερες τιμές ).

Πρέπει να αναφερθεί η συμβολή της καλλιέργειας στην αύξηση της γονιμότητας των εδαφών (εμπλουτισμός τους με οργανική ουσία, δημιουργία καλής δομής), και την προστασία κατά της διάβρωσης εδαφών, της νιτρορύπανσης και απομάκρυνση του κινδύνου της ερημοποίησης.


Τα οφέλη για την Εθνική Οικονομία

Είναι εύκολο να καταλάβει ο καθένας τι σημαίνει να παράγεις το καύσιμό σου ή τουλάχιστον ένα μέρος του. Μείωση της εξάρτισης από τα διεθνή μονοπώλια ενέργειας, αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας μας, εξοικονόμηση πολύτιμου συναλλάγματος κτλ.

Για παράδειγμα, η αντικατάσταση 2 εκατομμυρίων στρεμμάτων σιταριού (από τα περίπου 10.000.000 στρ. σιτηρών ή το 5% της Ελληνικής γεωργικής γης) με αγριαγκινάρα, γεγονός που θεωρείται άμεσα εφικτό, θα απέδιδε παραγωγή περί τα 1.300.000 κυβικά ισοδύναμου πετρελαίου θέρμανσης. Πρέπει να σημειωθεί ότι όπου αναφέρεται αντικατάσταση σίτου με αγριαγκινάρα, στην πρώτη φάση της εισαγωγής του φυτού στην αγροτική μας οικονομία, ενδείκνυται για περιπτώσεις άγονων ξηρικών αγρών που αποδίδουν πολύ χαμηλή παραγωγή σίτου (100-200 κιλά/στρέμμα), ώστε αφενός οι γεωργοί να απολαμβάνουν ένα πολύ μεγαλύτερο εισόδημα και αφετέρου να μην επιβαρυνθεί το υπάρχον διατροφικό πρόβλημα.

Επίσης, η αντικατάσταση 1 εκατομμυρίου αρδευόμενων στρεμμάτων στη Θεσσαλία, θα απέδιδε παραγωγή περί τους 1.250.000 τόνους ισοδύναμου πετρελαίου θέρμανσης και εξοικονόμηση 400 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων νερού, δηλαδή η μισή περίπου από τη ζητούμενη ποσότητα από την εκτροπή του Αχελώου.

Η παραγωγή αυτή είναι περίπου 8,5 πλάσια της σημερινής υποχρέωσης της Ελλάδας σε βιοκαύσιμο (το οποίο και εισάγεται προς το παρόν εξ’ ολοκλήρου) με τεράστιο οικονομικό όφελος για τον Έλληνα καταναλωτή που σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις μπορεί να ξεπεράσει το εν τρίτο της αξίας του πετρελαίου.

Τέλος, θα πρέπει να αναφερθεί και το όφελος από τις δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας στη συλλογή, μεταφορά, μεταποίηση, και διακίνηση του προϊόντος.


Τα οφέλη για τον καταναλωτή

Λόγω της ραγδαίας αύξησης της αγοράς πελλέτας για θέρμανση στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, η βιομηχανία παραγωγής καυστήρων πελλέτας έχει κάνει μεγάλα τεχνολογικά άλματα με αποτέλεσμα οι καυστήρες πελλέτας που κυκλοφορούν στο εμπόριο σήμερα να έχουν πολύ μεγάλη απόδοση, παρόμοια πλέον (ή και μεγαλύτερη) με την απόδοση των καυστήρων πετρελαίου (80-85%).

Η λιανική τιμή της πελλέτας στη χώρα μας, στην παρούσα φάση, είναι περί τα 180-200 ευρώ/τόνο. Όπως προαναφέρθηκε, 2 κιλά πελλέτας ισοδυναμούν με λίγο λιγότερο από 1 λίτρο πετρελαίου. Βάσει των παραπάνω, είναι ξεκάθαρο ότι ο καταναλωτής που θα επιλέξει τη θέρμανση με πελλέτα, θα έχει κόστος θέρμανσης περί τα 0,4 ευρώ (40 λεπτά) ανά λίτρο ισοδύναμου πετρελαίου. Δεδομένου του γεγονότος ότι πλέον το πετρέλαιο θέρμανσης κυμαίνεται στα 0,7 ευρώ (70 λεπτά) το λίτρο, προκύπτει ότι η θέρμανση με στερεό καύσιμο παρέχει μείωση του κόστους θέρμανσης περίπου κατά 40% σε σχέση με το πετρέλαιο θέρμανσης.


Το οικονομικό όφελος από τη μείωση του κόστους θέρμανσης, γίνεται πολλαπλάσιο στην περίπτωση των μεγάλων κτιρίων (σχολεία, νοσοκομεία, ξενοδοχεία κτλ) ή των βιομηχανικών & θερμοκηπιακών μονάδων, ενώ μεγάλες είναι και οι προοπτικές για τη χρήση της πελλέτας στην τηλεθέρμανση οικισμών.


Τα πολλαπλά περιβαλλοντικά οφέλη

Η εγκατάσταση της καλλιέργειας της αγριαγκινάρας θα συμβάλει στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και την κάλυψη των συνεχώς αυξανόμενων ενεργειακών αναγκών από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ασφαλείς και συμβατές με το περιβάλλον και κυρίως όσον αφορά τον περιορισμό του φαινόμενου του θερμοκηπίου και τον περιορισμό των όξινων βροχών σύμφωνα με τις αποφάσεις των συνόδων του Ρίο Ντι Τζανέιρο και του Κιότο, διότι η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων με βιομάζα είναι ουδέτερη σε εκπομπές CO2 καθώς η ποσότητα που απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα μετά την καύση της αφομοιώνεται από το φυτό κατά την φωτοσύνθεση, ενώ από την άλλη πλευρά με την καύση βιομάζας σχεδόν μηδενίζεται η απελευθέρωση θείου (S) στην ατμόσφαιρα.

Πράγματι, κατά τη διαδικασία μετατροπής της βιομάζας σε «πράσινη» ενέργεια, όλα τα στοιχεία εκτός του αζώτου, επιστρέφουν ως στάχτη στο έδαφος. Έτσι δημιουργείται ο σχεδόν κλειστός κύκλος παραγωγής ενέργειας από βιομάζα. Η παγκόσμια έρευνα, η οποία ακόμη εξελίσσεται, έχει δείξει ότι το περιβάλλον δεν επιβαρύνεται από τις εκπομπές αερίων (CO, CO2, SOX εκτός του NOX) κατά την παραγωγή ενέργειας από τα βιοκαύσιμα, αλλά και κατά την παραγωγή της βιομάζας.

Στη συνέχεια παραθέτονται συγκριτικοί πίνακες εκπομπής καυσαερίων, οξειδίων άνθρακα κτλ που όπως είναι γνωστό, τόσο πολύ συμβάλλουν στο σημαντικό πρόβλημα της υπερθέρμανσης του πλανήτη.






Επιπλέον, οι περιβαλλοντικές εκροές των υπό μελέτη συστημάτων καλλιεργειών με αγριαγκινάρα, για παραγωγή βιοενέργειας είναι χαμηλότερες από αυτές των παραδοσιακών καλλιεργειών.

  • Μείωση νιτρορύπανσης: Η αγριαγκινάρα χρειάζεται λιγότερο άζωτο, και σε προηγούμενα πειράματα στο Π.Θ. πολύ υψηλές αποδόσεις πραγματοποιήθηκαν με 0-5 μονάδες Ν ανά στρέμμα. Τα χαμηλότερα επίπεδα λίπανσης συντελούν στη μείωση της νιτρορύπανσης που γενικά απειλεί πολλές περιοχές της χώρας με καλλιέργειες βαμβακιού, τεύτλων, καπνού, σίτου κλπ. (Σχέδιο Δράσης κατά της Νιτρορύπανσης, ΕΘΙΑΓΕ, 2000).
  • Μείωση φυτοφαρμάκων: Η μεγάλη ανταγωνιστικότητα της αγριαγκινάρας περιορίζει την ανάπτυξη των ζιζανίων. Είναι ανθεκτική και δεν προσβάλλεται από σοβαρές ασθένειες και έντομα. Ως εκ τούτου η χρήση μυκητοκτόνων, εντομοκτόνων και ζιζανιοκτόνων είναι μηδενική.
  • Εξοικονόμηση υδατικών πόρων: Η αγριαγκινάρα εκμεταλλεύεται άριστα τις χειμερινές βροχές και δίνει υψηλές αποδόσεις χωρίς άρδευση.
  • Διάβρωση & ερημοποίηση: Η αγριαγκινάρα μετά τις πρώτες βροχές του φθινοπώρου αναπτύσσεται ταχύτατα και καλύπτει πλήρως το έδαφος προστατεύοντας το από την διάβρωση που είναι ιδιαίτερα απειλητική στα επικλινή εδάφη της ξηροθερμικής ζώνης της χώρας μας.
  • Αύξηση εδαφικής γονιμότητας: Πρέπει να αναφερθεί η συμβολή της καλλιέργειας στην αύξηση της γονιμότητας των εδαφών με τον εμπλουτισμό τους με οργανική ουσία και τη δημιουργία καλής δομής, έτσι ώστε να δίνει μεγάλες αποδόσεις στις επόμενες καλλιέργειες.


Το ενεργειακό ισοζύγιο

Όπως έχει αναφερθεί και σε άλλα άρθρα (βιοαιθανόλη, βιοντήζελ), το ενεργειακό ισοζύγιο είναι κρίσιμο κριτήριο των βιοκαυσίμων, και αντικατοπτρίζει το ενεργειακό κέρδος που αποκομίζουμε από τα διάφορα είδη βιοκαυσίμων. Το ενεργειακό ισοζύγιο ολόκληρης της αλυσίδας παραγωγής περιλαμβάνει την καλλιεργητική διαδικασία, τη μεταφορά και αποθήκευση και τη διαδικασία μετατροπής της πρώτης ύλης σε ενεργειακό προϊόν (βιοκαύσιμο). Η ενεργειακή αποδοτικότητα (λόγος εκροών-εισροών ενέργειας) διαφοροποιείται, ανάλογα με το είδος του βιοκαυσίμου. Με απλά λόγια, όσο μεγαλύτερη είναι η ενεργειακή αποδοτικότητα, τόσο μεγαλύτερο είναι το περιβαλλοντικό και ενεργειακό όφελος από ένα βιοκαύσιμο.


Σύγκριση της Ενεργειακής Αποδοτικότητας των υγρών βιοκαυσίμων από διάφορες καλλιέργειες σε σχέση με αυτή του στερεού βιοκαυσίμου (πελλέτες) από αγριαγκινάρα


Όπως φαίνεται και από το παραπάνω διάγραμμα, είναι τεράστια η διαφορά στο ενεργειακό όφελος που προκύπτει στην περίπτωση της αγριαγκινάρας, σε σχέση με τις υπόλοιπες καλλιέργειες. Πρακτικά δηλαδή, παράγουμε 27 λίτρα ισοδύναμου πετρελαίου από αγριαγκινάρα δαπανώντας 1 λίτρο πετρέλαιο, όταν στις υπόλοιπες περιπτώσεις το παραγόμενο καύσιμο ισοδυναμεί με 1,3 έως 8 λίτρα.

Πηγή: το άρθρο βασίζεται σε σύγγραμμα του καθηγητή Γεωπονίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Ν. Δαναλάτου

(keywords: Cynara cardunculus, cardoon, spanish thistle artichoke, energy crops, biomass crops, bioenergy, pelletisation, pellets, briquettes, bio-electicity, bio-heating, combined heat and power generation (CHP), co-generation, district heating)


Φρένο στην ολοένα και εντεινόμενη κριτική που ασκείται στην παραγωγή βιοκαυσίμων και στην ενοχοποίηση τους για τις πολύ υψηλές τιμές των τροφίμων επιχειρούν να βάλουν η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας (ΙΕΑ), καθώς και ο ΟΗΕ.

H παραγωγή βιοκαυσίμων είναι ζωτικής σημασίας για την κάλυψη των σημερινών και των μελλοντικών μας αναγκών σε καύσιμα παρά τον πιθανό ρόλο τους στην αύ­ξηση των τροφίμων, επισημαίνει η ΙΕΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα βιο­καύσιμα αντιπροσωπεύουν πλέον πε­ρίπου το 50% των επιπλέον καυσίμων που μπαίνουν στην α­γορά εκτός ΟΠΕΚ.

Άλλωστε, η επίθεση που δέ­χονται τα καύσιμα το τελευ­ταίο διάστημα εξηγεί ως ένα βαθμό, σύμφωνα με τους οικο­νομικούς αναλυτές, την κούρσα της τιμής του πετρελαίου, που βαδίζει ολοταχώς προς τα 130 δολάρια/βαρέλι. "Εάν δεν είχαμε αυτά τα βαρέλια (των βιοκαυσίμων) δεν είμαι σίγουρος που θα μπορούσαμε να βρούμε μι­σό εκατομμύριο βαρέλια, με δε­δομένο μάλιστα ότι ο ΟΠΕΚ δεν αυξάνει την ποσόστωση του", τό­νισε χαρακτηριστικά πρίν από λί­γες ημέρες ο Γουίλιαμ Ράμσεϋ, αναπληρωτής εκτελεστικός δι­ευθυντής της ΙΕΑ.

Την ίδια ώρα και ο FΑΟ (ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) ρίχνει νερό στο κρασί του και υ­ποστηρίζει πλέον ότι τα βιο­καύσιμα δεν είναι ο κύριος πα­ράγοντας της τελευταίας κρίσης στα τρόφιμα, αλλά συμβάλλει σε αυτή κατά περίπου 10%. Η ά­ποψη αυτή του FΑΟ έρχεται σε αντίθεση με τις επισημάνσεις του Διεθνούς Νομισματικού Τα­μείου (ΔΝΤ) και του Διεθνούς Ερευνητικού Ινστιτούτου Πολι­τικής Τροφίμων, όργανα τα ο­ποίο θεωρούν ότι τα βιοκαύσι­μα συμβάλλουν στην αύξηση των τιμών των τροφίμων κατά 20%-30%.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τον FΑΟ οι κυριότεροι παράγοντες για την αύξηση των τιμών των τροφί­μων είναι η πολύ μεγάλη αύ­ξηση της ζήτησης σε τρόφιμα α­πό την Κίνα, λόγω της ανόδου του βιοτικού επιπέδου και η ε­πιβράδυνση του ρυθμού αύξησης της παραγωγικότητας. Ένας επίσης σημαντικός παράγοντας σύμ­φωνα με τον FΑΟ που ευθύνε­ται πολύ περισσότερο από τα βιοκαύσιμα είναι η τιμή του πε­τρελαίου, καθώς αυξάνει το κό­στος παραγωγής κι επομένως τις τιμές των τροφίμων.

Για να αποδείξουν την "αθω­ότητα" των βιοκαυσίμων οι α­ναλυτές φέρνουν το εξής πα­ράδειγμα: Η τιμή για τις φακές στην Ινδία έχει αυξηθεί από 300 δολάρια ο τόνος πέρυσι σε 800 δολάρια ο τόνος φέτος. Όμως οι φακές ούτε προορίζονται για βιοκαύσιμα ούτε καλλιεργούνται σε γη που θα μπορούσε να χρη­σιμοποιηθεί για την καλλιέργεια ενεργειακών φυτών.

Πηγή: agrenda


ΣΧΟΛΙΟ: Καλά που το καταλάβατε, μήπως τα παπαγαλάκια αλλάξουν τροπάριο !!!
Το θέμα έχει αναλυθεί στο παρελθόν, και απλά επιβεβαιώνεται η ανάλυση στο άρθρο " Βιοκαύσιμα ή τρόφιμα; "