Περίπου 1,2 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο από την ερημοποίηση, καθώς οι έρημοι εξαπλώνονται και άγονα εδάφη καλύπτουν περίπου το ένα τρίτο της ξηράς, σύμφωνα με προβλέψεις του ΟΗΕ. Τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την ερημοποίηση συνοψίζονται στα εξής:

-Η ερημοποίηση δεν είναι καινούργιο φαινόμενο. Οι αυτοκρατορίες των Σουμέριων και των Βαβυλωνίων είναι δύο από τους αρχαίου πολιτισμούς που παρήκμασαν γρήγορα όταν η αγροτική παράγωγη μειώθηκε δραματικά εξαιτίας της έλλειψης νερού και παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας.


-Οι έρημοι επεκτείνονται φυσικά, η ερημοποίηση ωστόσο αφορά στη διαδικασία κατά την οποία το έδαφος χάνει την αποδοτικότητά του και η βλάστηση μειώνεται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.

-Οι καταστροφικές συνέπειες της ερημοποίησης αναφέρθηκαν για πρώτη φορά το 1968, εννέα χρόνια μετά τη πρώτη σύνοδο των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές αλλαγές. Περίπου 250.000 άνθρωποι και εκατομμύρια ζώα πέθαναν κατά τη διάρκεια της εξαετούς ξηρασίας που έπληξε την υποσαχάρια Αφρική.

-Σε παγκόσμιο επίπεδο, ο ρυθμός ερημοποίησης αυξάνεται, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Περιβάλλοντος του ΟΗΕ. Η Αφρική πλήττεται περισσότερο από τις υπόλοιπες ηπείρους, με τα δύο τρίτα των εκτάσεων της να καλύπτονται από ερήμους ή άγονα εδάφη ενώ, περίπου το ένα τρίτο του εδάφους των ΗΠΑ επηρεάζεται από το φαινόμενο.

-Η ερημοποίηση είναι πρόβλημα που προκαλείται κυρίως από τη διατηρήσιμη ανάπτυξη. Τα αίτιά της εστιάζονται στην υπερεκμετάλλευση των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, τις ακατάλληλες μεθόδους άρδευσης των εδαφών και την αποψίλωση.




-Και για όσους απατώνται ότι η ερημοποίηση δεν απειλεί την Ελλάδα, η χώρα μας αντιμετωπίζει υψηλό κίν­δυνο ερημοποίησης λόγω της μακροχρόνιας υποβάθμισης που προκαλούν μια σειρά από δυσμενείς για το περιβάλλον παράγοντες, όπως η εντατική γεωργία. Στην Ελλάδα, τα μισά από τα καλλιεργούμενα από το 1950, με εντατικό ρυθ­μό, εδάφη θεωρούνται υποβαθμισμένα και απαιτούνται εκατοντάδες χρόνια για τον επανασχηματισμό τους, ενώ σε πολλές περιπτώ­σεις η κατάσταση είναι μη αναστρέψιμη.

-Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Εθνικής Επιτροπής για την Καταπολέ­μηση της Ερημοποίησης, το 35% των ελληνικών εδαφών αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο ε­ρημοποίησης (κινδυνεύουν να μετατραπούν σε ΣΑΧΑΡΑ), ένα επιπλέον 35% α­πειλείται αρκετά, ενώ μόνο το 16% των εδαφών της Ελλάδας δεν απειλείται προς το παρόν.

-Συγκεκριμένα στην Ελλά­δα υπολογίζεται ότι πρέπει να βγουν εκτός γεωργικής εκμετάλλευσης 3 εκατ. στρέμματα, δηλαδή το 8% της γεωργικής γης, διότι βρίσκονται σε κατάσταση ερημο­ποίησης καθώς και το 15% των παραθαλάσσιων πεδινών περιοχών, δηλαδή πε­ρίπου 6 εκατ. στρέμματα, που καλλιεργούνται υπερεντατικά.

Στις περιοχές «υψηλού κινδύνου» ανήκουν τα νησιά του Αιγαίου, ένα μέρος της Θεσσαλίας, η Ανατολική Στερεά Ελλάδα, η Ανατολική Πελοπόννησος, η Κρήτη - ιδιαιτέρως το νότιο και ανατολικό τμήμα της - καθώς και άλλες περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας.